2023 yılında yürürlüğe giren Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasası, emeklilik şartlarındaki farklılıkları daha belirgin hale getirdi. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan SSK’lı çalışanlar, yaş şartı aranmaksızın 5000 ila 5975 prim günü ve kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi ile emekliliğe hak kazanabiliyor.
1999 Sonrası Sigortalılar İçin Şartlar Değişti
8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olanlar için emeklilik şartları daha ağır hale geldi. Bu grupta yer alan sigortalılar, 7000 prim gününü tamamladıktan sonra kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşında emekliliğe hak kazanabiliyor. 30 Nisan 2008 sonrası sigortalılar için ise emeklilik şartları daha da zorlaşarak işçi statüsünde 7200 prim günü, esnaf ve memur statüsünde ise 9000 prim günü tamamlama şartına bağlandı.
Kademeli Emeklilik Talebi Gündemde
Özellikle bir gün farkla emeklilik süresi 20 yıla kadar uzayan sigortalılar, kademeli emeklilik düzenlemesi talep ediyor. Emeklilikte Adalet Derneği (EMAD-DER) çatısı altında birleşen çalışanlar, 31 Aralık 2000’e kadar işe girenler için kadınlarda 43, erkeklerde 45 yaş sınırı getirilmesini ve bu yaş sınırının her yıl bir yaş artırılarak 2008’de işe girenler için kadınlarda 51, erkeklerde 53 yaş olarak belirlenmesini istiyor. Ayrıca, prim gün sayısının 7000 yerine 6400’den başlatılarak her yıl 75 gün artırılması yönünde de bir öneri bulunuyor.
Emeklilik Yaşı Her İki Yılda Bir Artıyor
30 Nisan 2008 sonrası sigortalılar için kademeli emeklilik sistemi uygulanmaya devam ediyor. 7200 veya 9000 prim gününü 31 Aralık 2035’e kadar tamamlayan kadınlar 58, erkekler ise 60 yaşında emekli olabilecek. Ancak, bu tarihten sonra prim gününü dolduranlar için emeklilik yaşı her iki yılda bir artarak yükselecek. Günümüzde pek çok çalışan, aralıksız prim ödemelerine rağmen 65 yaşına kadar emeklilik hakkı kazanamıyor.
Yeni Yasa Teklifleri Gündemde
Emeklilik sistemindeki eşitsizliklerin giderilmesi için çeşitli yasa teklifleri Meclis’e sunuldu. CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akçay, esnaf ve memurlar için 9000 prim günü şartının, işçilerde olduğu gibi 7200 prim gününe düşürülmesini öngören bir yasa teklifi sundu. Teklif, emeklilik yaşının prim günü ve işe başlama tarihine göre kademelendirilmesini hedefliyor. Buna göre, 8 Eylül 1999 ile 31 Aralık 2000 arasında sigortalı olanların kadınlarda 49, erkeklerde 51 yaşında emekli olabilmesi, her yıl bir yaş artırılarak kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş sınırına ulaşılması planlanıyor.
