SEYİT TORUN: "Fındık Araştırma Komisyonu Kurulsun!"

Cumhuriyet Halk Partisi Ordu Milletvekili Seyit Torun, fındık verimliliğinin artırılması amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) Araştırma Komisyonu kurulması için önerge verdi. Torun, açıklamasında, "Fındık dikim alanları sürekli genişlerken, verimlilik oranlarımız sürekli gerilemektedir" dedi.
Fındığın Ekonomik Önemi
Torun, fındık üretiminin ve ticaretinin Karadeniz sahil şeridi için önemli bir gelir kaynağı olduğunu ve Ordu için adeta bir hayat kaynağı olduğunu belirtti. Fındık ihracatının Türkiye'nin en önemli döviz girdilerinden biri olduğunu vurgulayan Torun, ekonomik ve tarımsal teknolojilerdeki gelişmelere ayak uydurulamadığını ve fındık için politika üretilmediği için Türkiye'nin bu değerli sektördeki payının her geçen yıl azaldığını ifade etti.
Verimlilikte Gerileme
2022 yılı verilerine göre, fındığın anavatanı olan Doğu Karadeniz’de dekar başına alınan verimin 93.1 kg olduğunu belirten Torun, Amerika Birleşik Devletleri’nde bu rakamın 285 kg, Çin’de 195 kg, Gürcistan’da ise 180 kg olduğunu söyledi. 40 yıl önce dünya fındık piyasasındaki payımızın yüzde 80 seviyesinde olduğunu ancak son yıllarda bu oranın yüzde 60’lara kadar gerilediğini dile getirdi.
Bakanlığın Eksiklikleri
Torun, rakip ülkelerin dikili alan miktarını artırarak, verimliliği üst seviyelere taşıyarak pazar paylarını artırdıklarını, buna karşın Tarım ve Orman Bakanlığı'nın fındığın korunması ve verimliliğin geliştirilmesine yönelik somut adımlar atmadığını belirtti. Fındık üreticisinin yüksek enflasyondan korunamadığını, bahçeleri istila eden zararlılara karşı mücadelede yalnız bırakıldığını vurgulayan Torun, ekonomik ömrünü tamamlayan bahçelerin yenilenmesi, modern zirai yöntemlerin çiftçiye ulaştırılması, fındık sanayisinin geliştirilmesi, zararlı istilasına ve iklim değişikliklerine dayanıklı fındık türlerinin yetiştirilmesi gibi hayati konularda acilen harekete geçilmesi gerektiğini söyledi.
İhracat Gelirinde Azalma
Torun, yıllık 2-2.5 milyar dolar değerindeki döviz getirisiyle fındığın Türkiye için altın kadar değerli bir ihracat kalemi olduğunu, ancak bu gelirin 2022 yılında 1.8 milyar dolara kadar gerilediğini belirtti. Torun, madencilik ve inşaat projelerine sağlanan kolaylıkların fındık üretimi için de sağlanması durumunda, doğaya zarar vermeden, fındık dallarından "altın fışkıracağına" şüphe olmadığını söyledi.
Çözüm Önerileri
Torun, fındık sektörünün dağ gibi birikmiş sorunlarına gerçekçi çözümler üretilmesi, verimliliğin artırılması, çiftçiye yeni teknolojilerin ulaştırılması, dayanıklı ve ekonomik değeri yüksek fındık türlerinin üretilmesi, fındık sanayisinin geliştirilmesi, piyasadaki payın yükseltilmesi, sürdürülebilir yapıların kurulması ve gerekli mevzuat düzenlemelerinin yapılması amacıyla TBMM’de Araştırma Komisyonu kurulmasını talep ettiklerini belirtti.